Thiếu Thất Lục Môn. Thiền, #6

Thi?n h?c Trung Hoa kh?i d?u t? B?-d? D?t-ma, v? t? su dã khai m? pháp môn "truy?n riêng ngoài giáo di?n, ch?ng l?p thành van t?, ch? th?ng tâm ngu?i, th?y tánh thành Ph?t". Tuy nhiên, t? khi t? B?-d? D?t-ma d?n Trung Hoa (vào kho?ng nam 520) cho d?n lúc Thi?n tông Trung Hoa th?c s? phát tri?n hung th?nh, dã ph?i m?t g?n hai th? k?, truy?n qua nam d?i t? su, cho d?n v? t? th? sáu là Hu? Nang (638 - 713) thì Thi?n tông m?i th?c s? tr? thành m?t trong nh?ng tông phái m?nh nh?t c?a Ph?t giáo Trung Hoa.
V?i s? ho?ng hóa cua L?c t? Hu? Nang ? d?t Tào Khê, Thi?n tông dã lan r?ng ra kh?p noi và không bao lâu dã phát tri?n thành 5 tông Lâm T?, Quy Ngu?ng, Tào D?ng, Vân Môn và Pháp Nhãn. Qu? dúng nhu bài k? n?i ti?ng du?c cho là do t? D?t-ma truy?n l?i:Nh?t hoa khai ngu di?p, K?t qu? t? nhiên thành."M?t hoa, nam cánh" qu? dúng là th?i k? Thi?n tông c?c k? hung th?nh, và tông ch? "th?y tánh thành Ph?t" c?a So t? B?-d? D?t-ma dã tr? thành d?c di?m n?i b?t c?a Thi?n tông Trung Hoa k? t? dó tr? v? sau."Thành Ph?t" qu? là m?c dích t?i thu?ng mà cho dù là Thi?n tông, Giáo tông hay M?t tông cung d?u nh?m d?n.
Nhung "th?y tánh thành Ph?t" thì duy nh?t ch? có Thi?n tông nêu lên và d?y ngu?i th?c hi?n. Vì th?, nh?ng ý ch? mà T? su truy?n l?i qua bao nhiêu th? h? v?n luôn là s? cu?n hút không sao cu?ng l?i du?c d?i v?i nh?ng ngu?i quy?t tâm h?c Ph?t. Thi?u Th?t l?c môn (????) là m?t tác ph?m Hán van hi?n còn du?c luu gi? trong D?i t?ng kinh (b?n D?i chánh tân tu), du?c x?p vào quy?n 48, trang 365, s? hi?u 2009.
Tác ph?m du?c chia làm 6 ph?n, m?i ph?n xem nhu trình bày m?t khía c?nh c?a v?n d? chung, lu?n gi?i v? m?t ph?n nh?n th?c c?n thi?t trên con du?ng hu?ng d?n s? gi?i thoát, ho?c v?ch rõ nh?ng tr? l?c c?n ph?i vu?t qua trên con du?ng ?y, vì th? mà có tên là "l?c môn". Tuy chia làm sáu ph?n, nhung th?t ra cung có th? nói là toàn b? tác ph?m d?u th?ng nh?t hu?ng d?n vi?c nêu b?t nh?ng v?n d? du?c xem là co s? c?a tông ch? "th?y tánh thành Ph?t".
M?t m?t, tính ch?t b? sung cho nhau dã làm cho c? 6 ph?n này tr? thành m?t kh?i k?t c?u ch?t ch?, và do dó mà ngu?i h?c c?n ph?i v?n d?ng d?ng th?i c? 6 ph?n c?a tác ph?m m?i có th? n?m v?ng du?c nh?ng gì t?m g?i là nh?ng "lu?n thuy?t can b?n" c?a tông ch? "th?y tánh thành Ph?t". M?t khác, do tính ch?t liên quan m?t thi?t và nh?t quán c?a các ph?n trong tác ph?m, nên khi ngu?i d?c th?c s? n?m v?ng, th?u hi?u du?c m?t trong sáu ph?n, thì nh?ng ph?n còn l?i cung t? nhiên du?c thông su?t.